Een interview met onze collega èn warmte-specialist, Hans Gerritsen
September 2025
De energietransitie vraagt om slimme en haalbare oplossingen. Terwijl grote warmtenetten vaak kampen met hoge kosten, complexe regelgeving en een gebrek aan inspraak voor bewoners, bieden mini-warmtenetten juist ruimte voor eigenaarschap en flexibiliteit. In dit interview vertelt Hans Gerritsen, specialist in warmte en mini-warmtenetten, waarom juist deze kleinschalige systemen toekomst hebben – en hoe ze bijdragen aan een betaalbare en duurzame warmtetransitie.
Mini-warmtenetten zijn nog zeldzaam. Waarom zie je dat ze nu wél opkomen?
“De kosten voor verduurzaming zijn de laatste jaren flink gestegen. Bewoners zoeken alternatieven voor dure individuele oplossingen of grote warmtenetten, waar ze weinig invloed op hebben. Mini-warmtenetten maken het mogelijk om samen met de buurt te investeren en zo de kosten te spreiden. Graafwerk en aanleg worden goedkoper wanneer meerdere woningen tegelijk aansluiten. En laten we niet vergeten: door de afspraken van de Nederlandse overheid in Parijs is het afbouwen van aardgas onvermijdelijk. Een alternatief is dus geen keuze meer, maar een must.”
Wat onderscheidt een mini-warmtenet van een groot warmtenet?
“Het grootste verschil zit in de schaal en de vrijheid. Grote warmtenetten zijn gebonden aan strikte regels en worden gemonitord door de ACM. Bij een mini-warmtenet beslissen bewoners samen over de techniek, het type warmtebron en de kostenstructuur. Dat maakt het flexibel en veel beter aan te passen aan de wensen van de buurt. Of het nu gaat om een gezamenlijke warmtepomp of een lage-temperatuur net waarbij koeling ook mogelijk is – de keuzes liggen bij de bewoners zelf. Zo bouw je echt een systeem op maat voor jouw buurt.”
Wat is de meerwaarde voor bewoners en gemeenten?
“Voor bewoners is het eigenaarschap misschien wel de grootste winst. Je hebt zelf inspraak in hoe je warmte geleverd wordt en tegen welke kosten. Gemeenten zien ook voordelen: vergunningen voor kleinschalige projecten zijn sneller rond, en de drempel om te starten is lager. Zo kunnen gemeenten samen met bewoners echt stappen zetten in de collectieve verduurzaming van wijken en straten.”
Bewonersinitiatieven spelen vaak een rol. Waar liggen de kansen en valkuilen?
“De kracht zit in samen organiseren. Een buurtinitiatief heeft meer kans van slagen wanneer alle bewoners goed geïnformeerd zijn en de voordelen helder worden uitgelegd. De valkuil? Dat een klein groepje kennis draagt en de rest onvoldoende wordt meegenomen. Dat kan tot verdeeldheid leiden. Daarom zijn consultatie en transparantie essentieel. Je moet in stappen werken: eerst informeren, daarna samen keuzes maken, en pas dan de techniek invullen. Alleen als alle neuzen dezelfde kant op staan, wordt het een succes.”
Hoe houd je een mini-warmtenet financieel haalbaar en toekomstbestendig?
“Het begint met een goed ontwerp. Een mini-warmtenet kan met het juiste onderhoud tot wel 50 jaar meegaan. De aansluitkosten zijn vaak iets hoger, maar de onderhoudskosten juist veel lager. Door systemen slim te combineren – bijvoorbeeld warmte én koeling via een dubbele lus – verhoog je het rendement en verlaag je de energiekosten. En vergeet niet: goedkoop is duurkoop. Investeer in kwaliteit en plan onderhoud goed, dan profiteert de hele buurt tientallen jaren.”
En hoe zit het met de nieuwe Warmtewet?
“Voor mini-warmtenetten is dit vooral een kans. Ze kunnen worden georganiseerd in een coöperatie, waardoor bewoners zeggenschap houden. Anders dan bij grote warmtenetten hoeft de gemeente geen meerderheidsaandeel te hebben. Dat maakt het laagdrempeliger en aantrekkelijker. Bovendien kan een mini-warmtenet de woningwaarde verhogen: het is een duurzaam, toekomstbestendig systeem dat je bij verkoop mee overdraagt.”
Denk je dat mini-warmtenetten een blijvende rol krijgen?
“Zeker. Het zal beginnen in buurten met meer kennis en draagkracht, maar uiteindelijk verwacht ik dat complete straten deze stap gaan maken. In Denemarken is al meer dan de helft van de woningen aangesloten op mini-warmtenetten, en daar liggen de kosten voor verwarming aanzienlijk lager. Nederland is nu nog één van de koplopers qua hoge verwarmingskosten – daar kunnen we echt van leren.”
Welk advies geef je aan buurten die dit overwegen?
“Laat je goed informeren en zoek partijen op die ervaring hebben. Hoe meer bewoners zich in de eerste fase aansluiten, hoe lager de kosten voor iedereen. Een breed draagvlak is essentieel. Mijn advies: nodig verschillende partijen uit, kies samen de beste oplossing en ga dan pas bouwen. Dat vergroot de kans op succes enorm.”
Hoe ondersteunt Ecopulz hierbij?
“Ecopulz helpt vanaf de eerste stap: met voorlichting, ontwerp en advies. Maar ook tijdens de uitvoering – van bouwbegeleiding en VvE-meetings tot beheer, onderhoud en transparante rapportages. Wij hebben de kennis én de praktijkervaring om bewoners en VvE’s te ontzorgen. Met tools zoals Altima geven we inzicht in verbruik en kosten, zodat alles helder en overzichtelijk blijft. Op die manier maken we samen de stap naar duurzame, collectieve warmtevoorziening.”
Mini-warmtenetten maken de warmtetransitie concreet en haalbaar – voor particuliere huiseigenaren, VvE’s én warmtepartijen. Of je nu monteur, beleidsmaker of directeur bent: de kans om samen een buurt te verduurzamen ligt voor het grijpen.
Wil jij weten of een mini-warmtenet ook iets is voor jouw buurt of organisatie? Neem contact op met Ecopulz voor een vrijblijvend gesprek en ontdek hoe we samen jouw straat, complex of wijk kunnen verduurzamen.
Samen onderweg naar een duurzamer Nederland.
